Kritiek

 

 

We krijgen er allemaal mee te maken, ongezouten, onverwachts en ongevraagd, elk moment en zonder waarschuwing vooraf ... en succes ermee!

Kritiek geeft men als men iets vindt en als dat hen motiveert het te communiceren. 

Kritiek, wat moet je er nou mee. Móet je er wel iets mee en zo ja, hoe dan. Waarom geven mensen kritiek... er zijn wel wat redenen en mag ik ook zeggen.. soms zijn er oorzaken. 

Jaloezie als eerste oorzaak kan ten grondslag liggen aan ongevraagd en ongezouten kritiek.
Jaloezie op wat jij wel durft of kunt of op wie jij bent als persoon of welke plek jij inneemt. Liever iets van jou vinden en van wat je doet dan naar zichzelf kijken (eigen verborgen onzekerheden en angsten liggen niet zelden verscholen achter een masker van superioriteit).

Een oorzaak is ook dat men stellig weet hoe het moet. Jij moet je conformeren aan wat (vaak ongeschreven) regels inhouden. "Zo hoort het. Zo moet het. En dan pas voldoe jij." Keeping up appearences. Ik heb er meerdere malen mee te maken gehad. Een diepe persoonlijke les was mijzelf erkenning te geven in een situatie waarin het erop aan kwam te gaan staan op de plek die mij toekwam. Ik ontdekte dan pas goed hoe normerende kritiek invloed heeft op meerdere leefgebieden, hoe ver dit kan gaan en vooral hoe helend het is dit te ontmaskeren.

Let er eens op: bij kritiek uit jaloezie en normering is er weinig tot geen sprake van spontane positieve feedback. De kritiek wordt van bovenaf gegeven. De ander voelt er zich waarschijnlijk goed bij en dat is onder andere de functie van de kritiek. Veel kan te maken hebben met de controle willen hebben en behouden. 

Kritiek en vooral onverwachte kritiek kan ons raken en bezeren. Je bent mens. Je kunt het negeren maar dan ontneem je jezelf een mogelijke kans om iets met kritiek te doen wat jou op kan bouwen.
Want kritiek kan ook een wens van de ander inhouden. Misschien voor jou, misschien voor zichzelf. Daarnaast krijg je kritiek wanneer men meent iets toe te voegen aan wat jou of jouw functioneren aangaat.

Omdat de ander via kritiek iets wenst kun je dat eerst onderzoeken en eventueel gebruiken om wat jij doet of produceert te verfijnen en bij te slijpen. Trap niet in de valkuil om je doel los te laten, de andere kant van kritiek is dat het je uit het veld slaat en jij stopt of twijfelt over dat waar je zo gericht en liefdevol mee bezig was.

Kritiek geeft aan dat wat jij doet opvalt. Doe je zoals iedereen dan valt er ook niet zoveel te zeggen. Je doet iets wat opmerkelijk is. Conformeer je je aan wat iedereen doet dan val je niet op, nu wel.

Moet je aan alle kritiek aandacht schenken?                    Kritiek uit de oorzaken die ik noemde (jaloezie, normering) kan je naast je neerleggen. Dat kan best lastig zijn, kritiek raakt soms pijnlijke plekken waardoor je eerst bij jezelf zoekt naar de oorzaak en oplossing.

Stop met navelstaren.

Kritiek zegt in de eerste plaats iets van degene die de kritiek uit. Diegene valt iets op, ervaart iets, vindt er iets van vanuit diens beleving, normen en waarden, diegene zegt iets... maar het zegt nog niet meteen iets over jou.

Echter is opbouwende kritiek en feedback behulpzaam om te reflecteren op jouzelf en waar je mee bezig bent.
Helpt de kritiek jou om jouw weg te vervolgen, te zijn wie jij bent en je passie, creativiteit en kunde te ontwikkelen, gebruik het. Zo niet, zet het van je af. 

Vraag jezelf ook af, wie is degene die jou kritiek geeft en wat betekent de relatie voor jou. Is die ander daadwerkelijk in de positie jou te confronteren? Eens hoorde ik deze uitspraak: "Confrontatie zonder relatie brengt frustratie". Dat zegt mij dat het van belang is in op zijn minst een respectvolle en wederzijds waarderende relatie te staan met de ander waarin je van gedachten kunt wisselen.

Veiligheid is de beste basis om van kritiek te leren.