Boosheid is een emotie en kun je constructief gebruiken om je grenzen aan te geven, bij onrecht voor jezelf of anderen op te komen, ruimte voor jezelf creëren.

Kijk in de natuur, met name de herfst houdt met veel windkracht opruiming. Woede, boosheid is goed wanneer je die effectief en functioneel inzet. 

God zelf heeft deze emotie in de mens gelegd en ik geloof hierom: om er effectief mee om te gaan. Wanneer deze emotie schade aanricht of aan blijft houden is dat een duidelijk signaal dat er iets meer  aan de hand.

Maar.. boos op God. Mag dat? Door de eeuwen heen hebben mensen hiermee geworsteld. Waar was Hij. Waarom gebeurt mij dit? Waarom doet Hij niets?

Het lijkt hier te gaan om de gedachte dat ons leven kalm en rustig zou moeten verlopen, geluk en voorspoed komt ons toe. Loopt het anders dan kan er veel in ons gebeuren; we kunnen boos worden, verongelijkt, erger nog worden we bitter, we raken het vertrouwen kwijt. Hij ziet en kan toch alles? Waarom gebeurt dit dan?

Ik moet even denken aan een voorval met één van mijn kinderen die net leerde lopen en verderop in de huiskamer struikelde. Ik zat meters van haar verwijderd en kon er niet op tijd bij zijn, ze viel om en keek met een mengeling van verbazing, ongeloof en boosheid naar mij. Zoveel vertrouwen was er in haar dat ik er zou zijn om te voorkomen dat ze viel. Toch stond ze zelf op en liep weer. Zo leer je lopen… maar dat terzijde.

 

Boosheid… omdat er vreselijke, nare, dramatische zaken in het leven gebeuren en het erg dichtbij komt als het jou gebeurt. Eigenlijk best bijzonder dat we geneigd zijn bij de nare omstandigheden God hiervoor ter verantwoording te roepen. Wanneer er positieve dingen gebeuren is er niet zo snel deze gedachte. Wij vullen gemakkelijk onze naam in: dat komt door mijn presteren, mijn resultaat, mijn succes. Maar andersom schrijven we het toe aan God: "Nu gebeurt dit afschuwelijke verschrikkelijke en Hij lijkt er niet te zijn, het interesseert Hem niets."

Het blijkt dus maar weer bij de negatieve dingen die gebeuren en die wij niet onder controle hebben dat we onbeholpen zijn, veelal machteloos. Wij hebben niet die macht dat wij alles kunnen regelen en sturen. Dat lijkt wel zo te zijn in deze tijd waarin alles moet kunnen “en snél een beetje!” Toch lijkt het een feit dat er dingen zijn die wij niet kunnen regelen, sturen of voorkomen.

Boosheid op God.. mag dat? Ja, ik geloof dat dat mag. Hij valt dan niet van zijn troon. Hij weet allang wat in ons is.

 

Er was eens... een man, hij heette Job. Er wordt over hem geschreven in het gelijknamige bijbelgedeelte. Hij verloor alles wat hij had en ging in zijn ellende zelfs zover dat hij zijn geboortedag vervloekte. Hij had dan ook wel heel veel meegemaakt. Weet je wat God deed? Hij liet hem pruttelen, luisterde en uiteindelijk ging Hij met hem in gesprek, of meer een monoloog. Job werd een man van God genoemd, ook al vervloekte hij zijn geboortedag weigerde hij God de rug toe te keren.

De film “God on trial” gaat over een groep gevangenen in Auschwitz die geselecteerd wordt om te sterven. De nacht daarvoor besluiten de gevangenen een rechtszitting te houden met drie rechters. De gevangenen getuigen in de barak die als rechtszaal wordt gebruikt tegen de verdachte die voor het gerecht wordt gedaagd. Zijn naam is God. Hij heeft blijkbaar hen deze horror laten overkomen en is schuldig. Hoe kan deze verdachte die liefde is dit laten gebeuren, de joden laten lijden, gevangenzetten, vermoorden? Er zijn ook gevangenen die God verdedigen. Het wordt een intense nacht van argumentaties, pleidooien en aanklachten. De wetenschap, eigen persoonlijke lijdensverhalen en de Thora worden erbij gehaald. De verdachte zwijgt. Eén van de ontroerende momenten is wanneer de zitting al een tijdje verdaagd is vanwege de selecties. Eén van de gevangenen spreekt zich uiteindelijk uit, hij wil de zitting hervatten. “Want dan ervaar ik Hem dichtbij.”

 

In gesprek met God gaan?
Het is belangrijk dat je in gesprek gaat met degene op wie jij boos bent, stel vooral jouw vragen en geef uiting aan wat in je leeft, maar wel aan de juiste persoon. Maak van je hart geen moordkuil. Het gevolg als je het niet doet is dat we ruimte geven aan bitterheid, zuur worden, wrok koesteren. 

Onze boosheid zegt met woorden dat Hij het niet goed heeft gedaan.. Maar ik denk dat wij in wezen ons hulpeloos voelen, ongezien en alleen, we begrijpen het niet.

Is God jou een antwoord of verklaring schuldig? Ik denk van niet.

 

Het gesprek met God aangaan, maar hoe? Het lijkt ingewikkeld misschien maar het ligt voor de hand: je kunt met Hem in stilte praten gewoon van binnen, of praat hardop, schrijf, vertel, schreeuwen aan het strand mag ook.

Wat ik geloof is dat God met je meeleeft, je kent. Alles begrijpen doe ik niet, net als bij iedereen gaat het leven ook aan mij niet zonder slag of stoot voorbij. Er gebeuren dingen die ik niet begrijp en pijnlijk vind. Ik weet dat Hij in alles bij mij was en is. Hij kan alles gebruiken, ook de dingen die ik niet begrijp, om zich nog beter te laten kennen. Juist in de meest verdrietige omstandigheden heb ik ervaren dat Hij trouw is. Ik begrijp nog steeds niet alles maar ik kan ermee leven omdat ik weet dat Hij erbij is, van mij houdt en boven alles uit trouw is. Mijn relatie met Hem wordt er sterker door en het vertrouwen in hem groeit, ook al snap ik het niet. 
Dus ja, boosheid op God kan, maar laat het niet tussen jou en Hem instaan, ga dan juist met Hem in gesprek. Jouw boosheid moet je adresseren (zie mijn blog: pluk een roos).

 

NB: je merkt dat ik God met een hoofdletter schrijf, en dit ook bij "Hij, Hem, Zijn" doe wanneer dit naar Hem verwijst. Dat doe ik uit respect, Zijn naam is hoog voor mij en als je voor onze koning Willem Alexander al Zijne Koninklijke Hoogheid schrijft… voor God al helemaal.

Roept deze blog meer vragen bij je op dan pretendeer ik niet dat ik het antwoord weet maar wil graag samen met jou nadenken over deze vragen. Ook dan is Engedi een plek om deze vragen te onderzoeken en hoe dit van betrekking is op jouw leven.